Aktualizacja VAT-26 i korekta VAT naliczonego

Na potrzeby działalności używam samochodu ciężarowego o dmc do 3,5 tony. Przy jego zakupie odliczyłem 100% VAT. Obecnie zamierzam samochód wykorzystywać do celów mieszanych. Czy zmiana ta wiąże się z obowiązkiem korekty VAT naliczonego od zakupu?

Podatnicy wykorzystujący w opodatkowanej działalności gospodarczej pojazdy samochodowe o dopuszczalnej masie całkowitej nieprzekraczającej 3,5 tony, co do zasady, mogą odliczać 50% kwoty VAT od wydatków na te pojazdy. Odliczenie 100% przysługuje jedynie, gdy pojazd służy wyłącznie celom firmowym. Generalnie w takim przypadku podatnik jest zobowiązany do ustalania zasad korzystania z samochodu oraz prowadzenia ewidencji przebiegu pojazdu potwierdzającej, że pojazd ten jest wykorzystywany wyłącznie do działalności gospodarczej podatnika. Obowiązkowo podatnik musi także złożyć do naczelnika urzędu skarbowego informację VAT-26.

Informację tę należy złożyć w terminie 7 dni od dnia, w którym podatnik poniesie pierwszy wydatek związany z tym pojazdem.

W przypadku zmiany sposobu wykorzystywania pojazdu, podatnik jest zobowiązany do aktualizacji tej informacji. W objaśnieniach do informacji VAT-26 wskazano, że aktualizację informacji składa się w przypadku zmiany wykorzystania pojazdu samochodowego (z wykorzystania wyłącznie do działalności gospodarczej na wykorzystanie do celów działalności gospodarczej i do celów innych niż działalność gospodarcza) najpóźniej przed dniem, w którym podatnik dokonuje tej zmiany.

Tak więc w sytuacji wskazanej w pytaniu, gdy Czytelnik zamierza wykorzystywać omawiany samochód do tzw. celów mieszanych, powinien przed dniem tej zmiany dokonać aktualizacji VAT-26. O celach mieszanych mówimy, gdy samochód wykorzystywany jest zarówno do celów firmowych, jak i prywatnych podatnika (jego pracowników lub innych osób), oraz gdy samochód faktycznie wykorzystywany jest wyłącznie do celów firmowych, ale podatnik rezygnuje z prowadzenia ewidencji przebiegu pojazdu.

Jeżeli samochód wykorzystywany jest do celów mieszanych, od wydatków na ten pojazd generalnie przysługuje prawo do odliczenia 50% kwoty VAT. W art. 90b ust. 1 pkt 1 ustawy o VAT ustawodawca wskazał, kiedy korekta VAT - w związku ze zmianą sposobu wykorzystywania samochodu - jest konieczna. Przy czym należy pamiętać, że przepisy tego artykułu nie mają zasadniczo zastosowania do pojazdów nabytych do końca marca 2014 r.

W sytuacji gdy samochód, o którym mowa w pytaniu, był zakupiony po 31 marca 2014 r., wówczas w przypadku zmiany jego przeznaczenia podatnik będzie miał obowiązek zmniejszenia odliczonego podatku naliczonego.

Przy czym 60-miesięczny okres korekty dotyczy pojazdów samochodowych o wartości początkowej (ustalonej zgodnie z przepisami o podatku dochodowym) równej lub wyższej niż 15.000 zł, natomiast pojazdy o wartości niższej niż 15.000 zł podlegają 12-miesięcznej korekcie (art. 90b ust. 6 ustawy o VAT). Ponadto korekcie podlegają tylko wydatki z tytułu nabycia, importu lub wytworzenia pojazdu. Po upływie okresu korekty wszelkie zmiany wykorzystywania pojazdu pozostaną bez wpływu na zrealizowane przy nabyciu tego pojazdu odliczenia VAT.

Przykład

W kwietniu 2014 r. podatnik nabył samochód osobowy za kwotę 100.000 zł plus podatek VAT 23.000 zł. W związku z tym, że samochód ten wykorzystywany był wyłącznie do opodatkowanej działalności gospodarczej, podatnik rozpoczął prowadzenie ewidencji przebiegu tego samochodu oraz złożył VAT-26. W rozliczeniu za kwiecień 2014 r. odliczył cały VAT. Podatnik od maja 2015 r. zmieni sposób wykorzystywania tego samochodu i będzie go używał również do celów prywatnych. W tej sytuacji podatnik jest zobowiązany do złożenia aktualizacji informacji VAT-26 oraz korekty VAT "in minus" za 47 miesięcy pozostałego okresu korekty. Korekta VAT wyniesie 23.000 zł × 50% = 11.500 zł.

11.500 zł × 47/60 = 9.008,33 zł.

Podatnik w rozliczeniu za maj 2015 r. ma obowiązek obniżyć kwotę VAT naliczonego (po zaokrągleniu) o kwotę 9.008 zł.