Transport międzynarodowy na zlecenie unijnej firmy

Na zlecenie litewskiego podatnika wykonaliśmy usługę transportu towarów na trasie Polska–Rosja. Gdzie należy opodatkować tę usługę? Jaką zastosować stawkę VAT?

Przewóz wykonywany częściowo w Polsce i częściowo poza nią, z przekroczeniem granic terytorium UE, w rozumieniu ustawy o VAT jest transportem międzynarodowym. Transport międzynarodowy opodatkowany jest stawką VAT 0%, ale tylko wtedy gdy miejsce świadczenia dla tych usług, znajduje się w Polsce. Szczegółowa definicja międzynarodowego transportu towarów, zawarta jest w art. 83 ust. 3 pkt 1 ustawy o VAT.

Prawidłowe określenie stawki VAT dla usług transportowych uzależnione jest więc przede wszystkim od właściwego określenia miejsca ich opodatkowania.

Miejsce świadczenia usług transportowych określane jest w zależności od tego, czy usługi te świadczone są na rzecz podatników, czy też na rzecz podmiotów niebędących podatnikami.

Jeżeli usługa międzynarodowego transportu towarów jest wykonywana na rzecz podatnika, wówczas zastosowanie znajduje zasada ogólna dla miejsca świadczenia usług, co oznacza, iż miejsce świadczenia wyznaczone jest przez siedzibę usługobiorcy, lub też – jeśli usługa ta wykonywana jest dla stałego miejsca prowadzenia działalności – przez to stałe miejsce prowadzenia działalności (art. 28b ustawy o VAT).

W przypadku, o którym mowa w pytaniu, usługobiorcą jest litewski podatnik, zatem usługa transportu towarów z Polski do Rosji podlega opodatkowaniu na Litwie. W Polsce jest to czynność niepodlegająca opodatkowaniu.

Wystawiając fakturę należy pamiętać, że polskie przepisy w zakresie fakturowania podatnicy stosują także do transakcji dostaw towarów lub świadczenia usług opodatkowanych poza terytorium UE oraz transakcji, które są opodatkowane w innym państwie UE, a VAT od nich rozlicza nabywca unijny w ramach odwrotnego obciążenia.

Faktury wystawione dla kontrahentów zagranicznych muszą zawierać co do zasady, takie same dane, co faktury wystawiane w obrocie krajowym.

Jeżeli jednak faktura dokumentuje m.in. świadczenie usług, do których stosuje się art. 100 ust. 1 pkt 4 ustawy o VAT, a więc większość usług wykonywanych na rzecz kontrahentów unijnych, to na fakturze należy podać zasadniczo numery VAT UE sprzedawcy i nabywcy (art. 106e ust. 1 pkt 4 i 5 ustawy w związku z art. 106e ust. 1 pkt 24 lit. a) i b)).

Przykładowe wzory faktur dostępne są w serwisie
www.druki.gofin.pl

W przypadku dostawy towarów lub wykonania usługi, dla których obowiązanym do rozliczenia podatku, podatku od wartości dodanej lub podatku o podobnym charakterze jest nabywca towaru lub usługi, faktura powinna zawierać wyrazy "odwrotne obciążenie" (art. 106e ust. 1 pkt 18 ustawy).

W sytuacji, o której mowa w art. 106a pkt 2 lit. a) ustawy (tj. transakcji opodatkowanych w innym kraju Unii, od których VAT rozlicza nabywca), faktura może nie zawierać kwot wszelkich rabatów, stawki podatku, sumy wartości sprzedaży netto i kwoty podatku od tej sumy (art. 106e ust. 5 pkt 1 ustawy).

Czytelnik wystawiając fakturę dla zagranicznego kontrahenta nie powinien wykazywać stawki i kwoty podatku VAT. Może jednak w tym miejscu wpisać "NP" – czyli nie podlega opodatkowaniu. Konieczne jest również umieszczenie informacji "odwrotne obciążenie", np. w polu "uwagi".