Darowizna przekazana pracownikowi za pośrednictwem organizacji pożytku publicznego

Spółka z o.o. zatrudnia osobę niepełnosprawną. Chce przekazać darowiznę pieniężną na rachunek organizacji pożytku publicznego ze wskazaniem dalszego jej przeznaczenia na rzecz osoby fizycznej z orzeczoną niepełnosprawnością, będącej pracownikiem spółki. Czy spółka będzie mogła odliczyć tę darowiznę w CIT-8? Czy ewentualnie potrzebne są jakieś dodatkowe dokumenty, aby z takiego uprawnienia skorzystać?

Przekazaną na rachunek organizacji pożytku publicznego darowiznę spółka będzie mogła odliczyć od dochodu. Fakt przekazania takiej darowizny wymagać będzie udokumentowania jej w sposób wskazany w ustawie o CIT, tj. dowodem wpłaty kwoty darowizny na rachunek podmiotu obdarowanego (organizacji pożytku publicznego). Ponadto spółka kwotę odliczanej darowizny zobowiązana będzie ująć w zeznaniu CIT-8, załączniku CIT-8/O oraz informacji CIT-D. Innych wymogów dokumentacyjnych w przypadku darowizny pieniężnej, w tym darowizny z poleceniem, przepisy ustawy o CIT nie przewidują.

1. Zasady odliczania darowizn na cele społecznie użyteczne

Na wysokość dochodu oraz należnego podatku dochodowego u podatników podatku dochodowego od osób prawnych, zasadniczo wpływ mają tylko te zdarzenia gospodarcze, które pozostają w związku z prowadzoną działalnością i uzyskiwanymi w jej następstwie przychodami. Wspierając jednak podejmowanie przez takich podatników działań o charakterze społecznie-użytecznym, w art. 18 ust. 1 pkt 1 updop, ustawodawca dopuścił możliwość odliczania od dochodu wartości darowizn przekazanych na cele społecznie użyteczne, określone w ustawie o działalności pożytku publicznego i o wolontariacie.

Zwróć uwagę!

Darowizny przekazane na cele społecznie użyteczne podlegają odliczeniu od dochodu w wysokości nieprzekraczającej 10% dochodu.

Odliczeniu podlegają przekazane w roku podatkowym darowizny:

na cele określone w art. 4 ustawy z dnia 24 kwietnia 2003 r. o działalności pożytku publicznego i o wolontariacie (Dz. U. z 2014 r. poz. 1118 ze zm.),
organizacjom, o którym mowa w art. 3 ust. 2 i 3 ustawy o działalności pożytku publicznego i o wolontariacie, lub równoważnym organizacjom, określonym w przepisach regulujących działalność pożytku publicznego, obowiązujących w innym niż Rzeczpospolita Polska państwie członkowskim Unii Europejskiej lub innym państwie należącym do Europejskiego Obszaru Gospodarczego, prowadzącym działalność pożytku publicznego w sferze zadań publicznych, realizującym te cele.

W art. 18 ust. 1a updop ustawodawca wyłącza jednak możliwość dokonania takiego odliczania, w przypadku darowizn przekazywanych określonym podmiotom. Odliczeniu takiemu nie podlegają mianowicie darowizny przekazane na rzecz:

osób fizycznych oraz
osób prawnych oraz jednostek organizacyjnych niemających osobowości prawnej, prowadzących działalność gospodarczą polegającą na wytwarzaniu wyrobów przemysłu elektronicznego, paliwowego, tytoniowego, spirytusowego, winiarskiego, piwowarskiego, a także pozostałych wyrobów alkoholowych o zawartości alkoholu powyżej 1,5%, oraz wyrobów z metali szlachetnych albo z udziałem tych metali, lub handlu tymi wyrobami.

Jak należy wnosić z pytania, wątpliwości spółki dotyczące możliwości dokonania przez nią odliczenia wynikają z faktu, że ostatecznym odbiorcą przekazanej przez nią darowizny będzie osoba fizyczna. Odnosząc się do tych wątpliwości, należy zwrócić uwagę, że przepisy prawa cywilnego przewidują możliwość przekazania przez darczyńcę podmiotowi obdarowanemu (w tym przypadku - organizacji pożytku publicznego) tzw. darowizny z poleceniem. Jak wynika bowiem z art. 893 Kodeksu cywilnego, darczyńca może nałożyć na obdarowanego obowiązek oznaczonego działania, nie czyniąc przy tym nikogo wierzycielem. Jeżeli zatem umowa darowizny zawiera wskazanie, co do sposobu jej spożytkowania przez podmiot obdarowany, poprzez określenie konkretnej osoby wymagającej wsparcia finansowego, to w takim przypadku nie ulega zmianie strona umowy darowizny (w opisanym przypadku pozostaje nią organizacja pożytku publicznego) ani cel przekazania darowizny.

Przypomnijmy, że działalnością pożytku publicznego jest działalność społecznie użyteczna, prowadzona przez organizacje pozarządowe w sferze zadań publicznych określonych w ustawie o działalności pożytku publicznego i o wolontariacie.

Organizacjami pozarządowymi są:

1) niebędące jednostkami sektora finansów publicznych, w rozumieniu ustawy o finansach publicznych,

2) niedziałające w celu osiągnięcia zysku

- osoby prawne lub jednostki organizacyjne nieposiadające osobowości prawnej, którym odrębna ustawa przyznaje zdolność prawną, w tym fundacje i stowarzyszenia, za wyjątkiem fundacji utworzonych przez partie polityczne.

Działalność społecznie użyteczna, prowadzona przez organizacje pozarządowe w sferze zadań publicznych, obejmuje zadania w zakresie m.in.:

pomocy społecznej, w tym pomocy rodzinom i osobom w trudnej sytuacji życiowej oraz wyrównywania szans tych rodzin i osób,
działalności na rzecz osób niepełnosprawnych.

Wskazać także należy, że działalność pożytku publicznego, a w szczególności wymienione działania na rzecz pomocy rodzinom i osobom w trudnej sytuacji życiowej oraz działania na rzecz osób niepełnosprawnych, co do zasady adresowane są do konkretnych osób fizycznych potrzebujących takiego wsparcia.

W dotychczas wydanych interpretacjach organów podatkowych możliwość odliczania przez podatników od dochodu darowizn z poleceniem nie była negowana. Na takie stanowisko tych organów wpływ zapewne miało adresowane do wszystkich izb skarbowych pismo Ministerstwa Finansów z 11 marca 1997 r., nr PO 2/BKO/AŁ-1030/652/97, w którym Ministerstwo stwierdziło, że: "Fakt umieszczenia w umowie darowizny polecenia nie zmienia charakteru ani rodzaju umowy. A zatem nie ma to wpływu na pozbawienie możliwości odliczania od podstawy opodatkowania darowizn" (System Informacji Prawnej LEX, nr 623).

Zatem darowizna przekazana przez spółkę na rachunek organizacji pożytku publicznego podlegać będzie odliczeniu od dochodu, w ramach limitu wskazanego w art. 18 ust. 1 updop, wynoszącego nie więcej niż 10% uzyskanego za rok podatkowy dochodu.

2. Dokumentowanie prawa do odliczenia

Odliczenie darowizn pieniężnych przekazanych na cele społecznie użyteczne stosuje się, jeżeli wysokość darowizny jest udokumentowana dowodem wpłaty na rachunek płatniczy obdarowanego lub jego rachunek w banku, inny niż rachunek płatniczy.

Z przekazaniem darowizny oraz z dokonaniem odliczenia jej wartości od dochodu wiąże się również określony w art. 18 ust. 1g updop obowiązek dokumentacyjny. Dotyczy on konieczności wykazania w zeznaniu kwoty przekazanej darowizny, kwoty dokonanego odliczenia oraz danych pozwalających na identyfikację obdarowanego, w szczególności jego nazwy, adresu i numeru identyfikacji podatkowej lub numeru uzyskanego w innym niż Rzeczpospolita Polska państwie członkowskim Unii Europejskiej lub innym państwie należącym do Europejskiego Obszaru Gospodarczego, w którym obdarowany ma siedzibę, służącego dla celów podatkowych identyfikacji.

W praktyce dane wymienione w art. 18 ust. 1g updop wykazuje się w informacji podatnika podatku dochodowego od osób prawnych o otrzymanych/przekazanych darowiznach, oznaczonej jako CIT-D.

Ponadto kwotę odliczanej darowizny należy wykazać w zeznaniu CIT-8 oraz załączniku do tego zeznania - CIT-8/O.