Rozliczenie PCC od umowy pożyczki od wspólnika dla spółki jawnej

Prowadzimy działalność w ramach spółki jawnej. Spółka ma trudności finansowe spowodowane skutkami rozprzestrzeniania się pandemii koronawirusa. W związku z tym jej wspólnicy udzielą jej pożyczki. Będzie miała ona formę pisemną. Wypłata środków na podstawie umowy nastąpi jednorazowo. Czy konieczne jest rozliczenie PCC? Jeśli tak, to jak wypełnić deklarację PCC-3? Co oznacza zwrot zwięzłe określenie czynności?

Pożyczka udzielona spółce jawnej przez jej wspólnika na gruncie ustawy o PCC traktowana jest jako zmiana umowy spółki. Dlatego też rozliczenie PCC od pożyczki w tej sytuacji musi odbyć się według reguł właściwych dla opodatkowania umowy spółki. W związku z tym obowiązuje stawka podatku w wysokości 0,5%. Podstawę opodatkowania stanowi kwota (wartość) pożyczki (art. 6 ust. 1 pkt 8 lit. d ustawy o PCC - Dz. U. z 2019 r. poz. 1519 ze zm.).

Pożyczka od wspólnika dla handlowej spółki osobowej nie korzysta ze zwolnienia z podatku. W ramach tarczy antykryzysowej rozważano możliwość ustanowienia zwolnienia od PCC dla umów pożyczek zawieranych do dnia 31 sierpnia 2020 r., gdy pożyczkobiorcą jest przedsiębiorca, którego płynność finansowa uległa pogorszeniu w związku z ponoszeniem negatywnych konsekwencji ekonomicznych z powodu COVID-19. Zwolnienie takie ostatecznie nie zostało jednak wprowadzone.

Omawiana pożyczka nie jest też wyłączona z PCC, w związku z opodatkowaniem czynności VAT bądź zwolnieniem z VAT. Wyłączenie to dotyczy czynności innych niż umowa spółki i jej zmiany. Dlatego też regulacja ta nie ma zastosowania do pożyczki dla spółki jawnej udzielanej przez jej wspólnika(-ów).

Obowiązek podatkowy przy umowie spółki (jej zmianach) ciąży na spółce handlowej. Termin na dokonanie formalności związanych z rozliczeniem PCC (tj. na złożenie deklaracji PCC-3, obliczenie i wpłatę podatku) wynosi 14 dni. Wyjątek od tej reguły dotyczy sytuacji, gdy czynność dokonywana jest w formie aktu notarialnego. Wówczas to notariusz jest płatnikiem PCC i zobowiązany jest załatwić formalności związane z rozliczeniem PCC. Czytelnicy wskazali jednak, że umowa pożyczki będzie zawarta w formie pisemnej, a zatem spółka musi pamiętać o rozliczeniu PCC. Wspomniane 14 dni w przypadku okoliczności opisanych przez Czytelników należy liczyć od dnia dokonania czynności. Chodzi tu o moment zawarcia umowy pożyczki, a nie chwilę przekazania pieniędzy. Jeśli pożyczki udzieli spółce dwóch jej wspólników lub więcej, wówczas niezbędne jest, aby od każdej z czynności (tu: pożyczki) spółka jako podatnik PCC złożyła odrębnie deklarację PCC-3. W przypadku umowy spółki nie ma możliwości złożenia zbiorczej deklaracji PCC.

Wypełniając druk PCC trzeba posługiwać się danymi spółki jawnej, która jest podatnikiem (tj. w polu nr 1 należy wpisać NIP spółki, w części B.1. w polu nr 7 zaznaczyć kwadrat nr 5 "inny podmiot"). Ogólne informacje o czynności trzeba podać w części C. Część D należy pominąć, a dane niezbędne do obliczenia należnego podatku wskazać w części E druku PCC-3 (patrz: Przykład wypełnienia...).