A A A

Biuletyn Informacyjny dla Służb Ekonomiczno - Finansowych nr 23 (886) z dnia 10.08.2015

Podatki i opłaty lokalne, rolny i leśny - zmiany od 1 stycznia 2016 r.

W Dzienniku Ustaw z 28 lipca 2015 r., pod. poz. 1045, opublikowano ustawę z dnia 25 czerwca 2015 r. o zmianie ustawy o samorządzie gminnym oraz niektórych innych ustaw, która wprowadziła zmiany m.in. do ustawy z dnia 12 stycznia 1991 r. o podatkach i opłatach lokalnych, ustawy o podatku rolnym i ustawy o podatku leśnym. Oto zmiany najważniejsze.

Usunięto pojęcie "względy techniczne"

W aktualnym stanie prawnym grunty, budynki i budowle znajdujące się w posiadaniu podmiotów prowadzących działalność gospodarczą, które nie są i nie mogą być wykorzystywane do prowadzenia tej działalności gospodarczej ze względów technicznych, opodatkowuje się niższą stawką podatku od nieruchomości. Ponieważ pojęcie "względów technicznych" nie zostało zdefiniowane - na tle stosowania tego przepisu - dochodziło do licznych sporów, efektem których jest bogate orzecznictwo, nierozwiewające jednak wszystkich wątpliwości. W związku z tym ustawodawca zmienił przepis w art. 1a ust. 1 pkt 3 oraz dodał ust. 2a ustawy o podatkach i opłatach lokalnych ustalając, że do gruntów, budynków i budowli związanych z prowadzeniem działalności gospodarczej nie zalicza się: budynków, budowli lub ich części, w odniesieniu do których została wydana decyzja ostateczna organu nadzoru budowlanego, o której mowa w art. 67 ust. 1 ustawy z dnia 7 lipca 1994 r. - Prawo budowlane (Dz. U. z 2013 r. poz. 1409 z późn. zm.), lub decyzja ostateczna organu nadzoru górniczego, na podstawie której trwale wyłączono budynek, budowlę lub ich części z użytkowania.

Zatem niższą stawką opodatkowane będą teraz budynki, budowle lub ich części, w stosunku do których właściwy organ nadzoru budowlanego lub górniczego wyda decyzję nakazującą właścicielowi lub zarządcy rozbiórkę tego obiektu i uporządkowanie terenu oraz określającą terminy przystąpienia do tych robót i ich zakończenia, gdyż nieużytkowany lub niewykończony obiekt budowlany nie nadaje się do remontu, odbudowy lub wykończenia.

Wyłączenie gruntu powoduje, że np. teren skażony chemicznie będzie opodatkowany u przedsiębiorcy stawką maksymalną.

Współwłasność garaży wielostanowiskowych i lokali

Zasadą jest, że jeżeli nieruchomość lub obiekt budowlany stanowi współwłasność lub znajduje się w posiadaniu dwóch lub więcej podmiotów, to stanowi odrębny przedmiot opodatkowania, a obowiązek podatkowy od nieruchomości lub obiektu budowlanego ciąży solidarnie na wszystkich współwłaścicielach lub posiadaczach (art. 3 ust. 4 u.p.o.l.). W praktyce stosowanie zasad odpowiedzialności solidarnej w każdym przypadku powoduje wiele konfliktów między podatnikami a organami podatkowymi, gdyż podatnicy nie akceptują zasady odpowiedzialności solidarnej. Sytuacją, która budzi najwięcej kontrowersji jest stosowanie zasady odpowiedzialności solidarnej w przypadku wyodrębnionych prawnie garaży wielostanowiskowych w budownictwie wielomieszkaniowym. W art. 3 dodając ust. 4a wyłączono więc zasadę odpowiedzialności solidarnej współwłaścicieli w częściach ułamkowych garaży wielostanowiskowych w budynkach mieszkalnych. W takiej sytuacji obowiązek podatkowy ciążyć będzie na współwłaścicielach w zakresie odpowiadającym ich udziałowi w prawie własności budynku i gruntu.

Przepis art. 3 ust. 5 otrzymał brzmienie: "Jeżeli wyodrębniono własność lokali, obowiązek podatkowy w zakresie podatku od nieruchomości od gruntu oraz od części budynku stanowiących nieruchomość wspólną w rozumieniu art. 3 ustawy z dnia 24 czerwca 1994 r. o własności lokali (...) ciąży na właścicielach w zakresie odpowiadającym ich udziałowi w nieruchomości wspólnej."

Jest to zmiana o tyle istotna, że wiąże się ze zwiększeniem podstawy opodatkowania części wspólnych, a co za tym idzie - wzrostem podatku.

Przykład

Budynek ma powierzchnię 100 m², a działka 1.000 m². W budynku są wyodrębnione dwa lokale o pow. 25 m² każdy. Zatem powierzchnia użytkowa lokali wynosi 50 m², a części wspólnych pozostałych 50 m². Każdy właściciel będzie więc płacić podatek od 1/2 powierzchni wspólnej, czyli od 25 m² oraz od 500 m² działki.

Płatność podatku

Jeśli kwota podatku nie przekroczy 100 zł, podatek będzie płatny jednorazowo w terminie płatności pierwszej raty (nowo dodany ust. 11a w art. 6). Konsekwencją wprowadzenia tej zasady jest rezygnacja z doręczania decyzji i poboru podatku w przypadkach, gdy kwota zobowiązania jest niższa od kosztów przesyłki poleconej (koszty te wynoszą obecnie 6,10 zł).

Ograniczenie zwolnień podatkowych

Zwolnione będą od podatku od nieruchomości "grunty, budynki lub ich części zajęte wyłącznie na potrzeby prowadzenia przez stowarzyszenia statutowej działalności wśród dzieci i młodzieży w zakresie oświaty, wychowania, nauki i techniki, kultury fizycznej i sportu, z wyjątkiem wykorzystywanych do prowadzenia działalności gospodarczej, oraz grunty zajęte trwale na obozowiska i bazy wypoczynkowe dzieci i młodzieży" (art. 7 ust. 1 pkt 5).

Ograniczono zakres zwolnień od podatku gruntów położonych w parkach narodowych lub rezerwatach przyrody oraz gruntów Skarbu Państwa pod wodami powierzchniowymi (art. 7 ust. 1 pkt 8 i 8a).

Zmiany w podatku rolnym i leśnym

Zrezygnowano z objęcia ustawą gruntów sklasyfikowanych w ewidencji gruntów i budynków jako grunty zadrzewione i zakrzewione na użytkach rolnych (art. 1 ustawy o podatku rolnym).
Ponieważ niektóre grunty nie posiadają klasyfikacji gleboznawczej, co powoduje znaczne trudności w prawidłowym ustaleniu liczby hektarów przeliczeniowych i opodatkowaniu tych gruntów, nadano nowe brzmienie art. 4 ust. 7 w u.p.r., w celu dodania przeliczników dla niektórych gruntów. Jeżeli nie można ustalić przelicznika powierzchni użytków rolnych na podanych podstawach przyjmuje się, że 1 ha fizyczny odpowiada 1 ha przeliczeniowemu.
Ograniczono zwolnienia od podatku:

uczelnie oddające grunty zwolnione od podatku w posiadanie innym podmiotom niż uczelnie tracą zwolnienie (art. 12 ust. 2 pkt 1),
w związku z brakiem obowiązkowej służby wojskowej zniesiono ulgę w podatku rolnym dla żołnierzy odbywających zasadniczą służbę wojskową.

Zniesiono preferencyjną stawkę podatku leśnego (50%) dla lasów ochronnych. Opodatkowaniu podatkiem leśnym według tej stawki będą podlegały nadal lasy wchodzące w skład rezerwatów przyrody i parków narodowych (art. 4 ust. 3 ustawy o podatku leśnym).
Rozszerzono zasadę wydawania nakazu płatniczego na osoby fizyczne obciążone jednocześnie obowiązkiem w podatku leśnym, rolnym lub od nieruchomości (nowo dodany art. 6a).

Płatność podatku rolnego i leśnego

Analogicznie jak w podatku od nieruchomości, jeśli kwota podatku nie przekroczy 100 zł, będzie on płatny jednorazowo w terminie płatności pierwszej raty.